
Dlaczego zwierzęta poprawiają nasze samopoczucie?
Nie od dziś wiadomo, że ludzie i zwierzęta nawiązują silne, emocjonalne więzi. Przez tysiące lat zwierzęta towarzyszyły człowiekowi, wspierając go w codziennym życiu. Dziś coraz więcej badań pokazuje, że ich obecność ma pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne.
Oto 5 kluczowych powodów, dla których zwierzęta poprawiają nasze samopoczucie:
1. Redukcja stresu i lęku 😌
Głaskanie psa lub kota obniża poziom kortyzolu (hormonu stresu), a jednocześnie podnosi poziom serotoniny i dopaminy – substancji odpowiedzialnych za uczucie szczęścia i spokoju.
2. Zwiększona aktywność fizyczna 🚶♂️🐕
Posiadanie zwierzaka, szczególnie psa, motywuje do regularnych spacerów i aktywności na świeżym powietrzu. To nie tylko wpływa korzystnie na zdrowie fizyczne, ale także poprawia nastrój i redukuje objawy depresji.
3. Mniej samotności, więcej więzi społecznych 👥🐾
Zwierzęta pomagają przełamywać lody – wystarczy spacer z psem, by rozpocząć rozmowę z innymi właścicielami czworonogów. Ponadto, opieka nad zwierzęciem daje poczucie więzi i bliskości, co jest szczególnie ważne dla osób żyjących samotnie.
4. Więcej struktury w codziennym życiu 🕰️
Zwierzęta wymagają regularnej opieki – karmienia, spacerów czy zabawy. Ten rytm dnia wprowadza porządek, który może pomóc osobom zmagającym się z depresją czy zaburzeniami lękowymi.
5. Naturalna terapia dla zdrowia psychicznego 🧘♀️🐕
Coraz częściej zwierzęta są wykorzystywane w terapii osób z PTSD, depresją czy autyzmem. Ich obecność pomaga pacjentom się odprężyć, poczuć się bezpiecznie i zredukować napięcie emocjonalne.
Zwierzęta jako wsparcie emocjonalne – czy mogą zastąpić terapię?
Niektórzy eksperci porównują zwierzęta wspierające emocjonalnie do innych form terapii, twierdząc, że ich rola powinna być traktowana równie poważnie, jak pomoc psychologiczna czy leki. Kampanie na rzecz uznania zwierząt wsparcia emocjonalnego za „asystujące”, podobnie jak psy przewodniki, stają się coraz bardziej popularne.
Badania pokazują, że obecność zwierząt może działać terapeutycznie na wielu poziomach:
✔ Pomagają w przełamywaniu barier społecznych – osoby, które mają trudności z nawiązywaniem kontaktów, czują się pewniej w towarzystwie zwierzaka.
✔ Dają poczucie bezpieczeństwa – w chwilach kryzysu obecność zwierzaka może przynieść spokój i ukojenie.
✔ Wspierają rozwój empatii i odpowiedzialności – dzieci wychowujące się ze zwierzętami częściej rozwijają umiejętności społeczne i emocjonalne.
Terapia ze zwierzętami – jak działa?
Terapia wspomagana zwierzętami (Animal-Assisted Therapy, AAT) zyskuje na popularności. Stosowana jest m.in.:
🔹 W leczeniu depresji i zaburzeń lękowych
🔹 W terapii osób z PTSD
🔹 W pracy z dziećmi z autyzmem
🔹 W domach opieki dla seniorów
🔹 W szpitalach psychiatrycznych
Przykłady skuteczności tej metody są imponujące – pacjenci po interakcji ze zwierzętami często zgłaszają poprawę nastroju, redukcję stresu i większą motywację do działania.
Podsumowanie – zwierzęta jako nasi najlepsi terapeuci?
Każdy, kto choć raz spojrzał w ciepłe, pełne miłości oczy psa czy kota, wie, jak silna może być więź między człowiekiem a zwierzęciem. Nasze pupile nie oceniają, nie oczekują niczego w zamian – po prostu są. A ich obecność może zmienić nasze życie na lepsze.
Czy masz w swoim życiu zwierzaka, który poprawia Twoje samopoczucie?
BIBLIOGRAFIA
- Bachi, K., Terkel, J., & Teichman, M. (2012). Equine-facilitated psychotherapy for at-risk adolescents: The influence on self-image, self-control and trust. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 17, 312–326. https://doi.org/10.1177/1359104511404177
- Bachi, K. (2013). Equine-facilitated prison-based programs within the context of prison-based animal programs: State of the science review. Journal of Offender Rehabilitation, 52, 46–74. https://doi.org/10.1080/10509674.2012.734371
- Barras, C. (2018, February 8). Oldest dog burial suggests prehistoric humans loved dogs as pets. New Scientist. Retrieved March 12, 2021, from https://www.newscientist.com/article/2160695-oldest-dog-burial-suggests-prehistoric-humans-loved-dogs-as-pets/
- Brooks, H. L., Rushton, K., Lovell, K., Bee, P., Walker, L., Grant, L., & Rogers, A. (2018). The power of support from companion animals for people living with mental health problems: A systematic review and narrative synthesis of the evidence. BMC Psychiatry, 18(1). https://doi.org/10.1186/s12888-018-1613-2
- Fine, A. H. (2010). Handbook on animal assisted therapy. Elsevier
- Fleming, N. (2018, April 11). Why emotional support animals may be a waste of time. New Scientist. Retrieved March 11, 2021, from https://www.newscientist.com/article/mg23831730-500-why-emotional-support-animals-may-be-a-waste-of-time/
- Goldstein, M. (2019, December 19). Will 2020 mark the end of emotional support animals on airlines? Forbes. Retrieved March 11, 2021, from https://www.forbes.com/sites/michaelgoldstein/2019/12/19/will-2020-mark-the-end-of-emotional-support-animals-on-airlines/
- González-Ramírez, T., Ortiz, X., & Landero-Hernández, R. (2013). Cognitive-behavioral therapy and animal-assisted therapy: Stress management for adults. Alternative and Complementary Therapies, 19, 270–275. https://doi.org/10.1089/act.2013.19505
- Jau, J. (2014). Human–animal interaction and the benefits to mental health: A phenomenological study (Bachelor of Social Work Honours Thesis). Retrieved from https://ro.ecu.edu.au/theses_hons/1487
- Lundgren, K., Robinson, L., & Segal, R. (2020). The health and mood-boosting benefits of pets. HelpGuide. Retrieved March 11, 2021, from https://www.helpguide.org/articles/mental-health/mood-boosting-power-of-dogs.htm
- Martell, C. R., Dimidjian, S., & Herman-Dunn, R. (2010). Behavioral activation for depression: A clinician’s guide. Guilford Press.
- McNicholas, J., Gilbey, A., Rennie, A., Ahmedzai, S., Dono, J. A., & Ormerod, E. (2005). Pet ownership and human health: A brief review of evidence and issues. British Medical Journal, 331(7527), 1252–1254. https://doi.org/10.1136/bmj.331.7527.1252
- Nathans-Barel, I., Feldman, P., Berger, B., Modai, I., & Silver, H. (2005). Animal-assisted therapy ameliorates anhedonia in schizophrenia patients. Psychotherapy and Psychosomatics, 74, 31–35. https://doi.org/10.1159/000082024
- Page, M. (2020, June 25). Sled dogs are an ancient breed going back at least 10,000 years. New Scientist. Retrieved March 12, 2021, from https://www.newscientist.com/article/2247127-sled-dogs-are-an-ancient-breed-going-back-at-least-10000-years/
- Mental Health Foundation (2018). Pets and mental health. Retrieved March 11, 2021, from https://www.mentalhealth.org.uk/a-to-z/p/pets-and-mental-health
- Robinson, A. (2020, March 17). ‘Dogs have a magic effect’: How pets can improve our mental health. The Guardian. Retrieved March 10, 2021, from https://www.theguardian.com/society/2020/mar/17/dogs-have-a-magic-effect-the-power-of-pets-on-our-mental-health
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2018). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. Guilford Press.
- Shochet, I. M., Dadds, M. R., Ham, D., & Montague, R. (2006). School connectedness is an underemphasized parameter in adolescent mental health: Results of a community prediction study. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 35(2), 170–179. https://doi.org/10.1207/s15374424jccp3502_1
- Von Bergen, C. W. (2015). Emotional support animals, service animals, and pets on campus. Administrative Issues Journal, 5(1:4). Retrieved from https://dc.swosu.edu/aij/vol5/iss1/4
- Wink, P., & Dillon, M. (2007). Do generative adolescents become healthy older adults? In S. G. Post (Ed.), Altruism & health (pp. 43–55). Oxford University Press.
- Yount, R., Ritchie, E., St. Laurent, M., Chumley, P., & Olmert, M. (2013). The role of service dog training in the treatment of combat-related PTSD. Psychiatric Annals, 43, 292–295. https://doi.org/10.3928/00485713-20130605-11